Zuurstoftherapie: wat het is, hoofdtypen en waarvoor het dient

Zuurstoftherapie bestaat uit het toedienen van meer zuurstof dan in de normale omgeving wordt aangetroffen en heeft tot doel de zuurstofvoorziening van lichaamsweefsels te verzekeren. Sommige aandoeningen kunnen leiden tot een verminderde toevoer van zuurstof naar de longen en weefsels, zoals optreedt bij chronische obstructieve longziekte, bekend als COPD, astma-aanval, slaapapneu en longontsteking, en daarom kan in deze gevallen zuurstoftherapie nodig zijn.

Deze therapie wordt geïndiceerd door een huisarts of longarts na verificatie van een laag zuurstofgehalte in het bloed, door middel van het uitvoeren van arteriële bloedgassen, een bloedtest verzameld uit de polsslagader en pulsoximetrie, die wordt uitgevoerd door observatie van zuurstofverzadiging en moet hoger zijn dan 90%. Meer informatie over hoe pulsoximetrie wordt uitgevoerd.

Het type zuurstoftherapie hangt af van de mate van ademnood van een persoon en de tekenen van hypoxie, en het gebruik van een neuskatheter, gezichtsmasker of Venturi kan worden aanbevolen. In sommige gevallen kan CPAP worden aangegeven om het binnendringen van zuurstof in de luchtwegen te vergemakkelijken.

Belangrijkste soorten zuurstoftherapie

Er zijn verschillende soorten zuurstoftherapie die zijn geclassificeerd op basis van de afgegeven zuurstofconcentraties en de arts zal het type aanbevelen op basis van de behoeften van de persoon, evenals de mate van ademnood en of de persoon tekenen van hypoxie vertoont, zoals paarsachtige mond en vingers, koud zweet en mentale verwarring. De belangrijkste soorten zuurstoftherapie kunnen dus zijn:

1. Low flow-systemen

Dit type zuurstoftherapie wordt aanbevolen voor mensen die niet veel zuurstof nodig hebben en via deze systemen is het mogelijk om zuurstof aan de luchtwegen toe te voeren in een stroom van maximaal 8 liter per minuut of met een FiO2, fractie van geïnspireerde zuurstof, van 60%. Dit betekent dat van de totale lucht die de persoon inademt, 60% zuurstof is.

De meest gebruikte apparaten in dit type zijn:

• Neuskatheter: het is een plastic buis met twee luchtopeningen die in de neusgaten moeten worden geplaatst en gemiddeld dienen om zuurstof te bieden met 2 liter per minuut; Neuscanule of katheterachtige bril: het bestaat uit een kleine dunne buis met twee gaten in het uiteinde en het wordt ingebracht in de neusholte op een afstand gelijk aan de lengte tussen de neus en het oor en kan zuurstof aanbieden tot 8 liter per minuut; Gezichtsmasker: bestaat uit een plastic masker dat over de mond en neus moet worden geplaatst en zorgt voor zuurstof in hogere stromen dan de katheters en neuscanules, naast het dienen voor mensen die bijvoorbeeld meer door de mond ademen; Masker met reservoir: het is een masker waaraan een opblaasbare zak is bevestigd en die tot 1 liter zuurstof kan opslaan. Er zijn modellen van maskers met reservoirs, niet-inademende maskers genoemd, die een klep hebben die voorkomt dat de persoon kooldioxide inademt; Tracheostomiemasker: equivalent aan een specifiek type zuurstofmasker voor mensen met een tracheostomie, een canule die in de luchtpijp wordt ingebracht om te ademen.

Om zuurstof goed door de longen te kunnen opnemen, is het bovendien belangrijk dat de persoon geen obstructies of afscheidingen in de neus heeft, en ook, om uitdroging van de luchtwegmucosa te voorkomen, is het noodzakelijk om bevochtiging te gebruiken wanneer de zuurstofstroom hoger is van 4 liter per minuut.

2. High flow-systemen

Systemen met een hoog debiet kunnen een hoge zuurstofconcentratie leveren, boven wat een persoon kan inhaleren en is geïndiceerd in meer ernstige gevallen, in situaties van hypoxie veroorzaakt door respiratoir falen, longemfyseem, acuut longoedeem of longontsteking. Zie meer wat hypoxie en mogelijke gevolgen is als het niet wordt behandeld.

Het Venturi-masker is de meest voorkomende manier van dit type zuurstoftherapie, omdat het verschillende adapters heeft die dienen om exacte en verschillende zuurstofniveaus te bieden, afhankelijk van de kleur. De roze adapter biedt bijvoorbeeld 40% zuurstof in een hoeveelheid van 15 liter per minuut. Dit masker heeft gaten waardoor de uitgeademde lucht kan ontsnappen, die koolstofdioxide bevat, en vereist bevochtiging om uitdroging van de luchtwegen te voorkomen.

3. Niet-invasieve ventilatie

Niet-invasieve ventilatie, ook bekend als NIV, bestaat uit een beademingsondersteuning die positieve druk gebruikt om het binnendringen van zuurstof in de luchtwegen te vergemakkelijken. Deze techniek wordt aangegeven door de longarts en kan worden uitgevoerd door een verpleegkundige of fysiotherapeut bij volwassenen met ademnood en met een ademhalingssnelheid van meer dan 25 ademhalingen per minuut of zuurstofverzadiging van minder dan 90%.

In tegenstelling tot andere soorten, wordt deze techniek niet gebruikt om extra zuurstof te leveren, maar het dient om de ademhaling te vergemakkelijken door de longblaasjes te heropenen, de gasuitwisseling te verbeteren en de ademhalingsinspanning te verminderen en wordt aanbevolen voor mensen met slaapapneu en die ziektes hebben cardiorespiratory.

Bovendien zijn er verschillende soorten NIV-maskers die thuis kunnen worden gebruikt en variëren afhankelijk van de grootte van het gezicht en de aanpassing van elke persoon, waarbij CPAP het meest voorkomende type is. Lees meer over wat CPAP is en hoe het te gebruiken.

Waar is het voor

Zuurstoftherapie wordt aanbevolen door een arts om de beschikbaarheid van zuurstof in de longen en weefsels van het lichaam te verhogen, de negatieve effecten van hypoxie te verminderen en moet worden gedaan wanneer de persoon een zuurstofverzadiging onder 90%, partiële zuurstofdruk of PaO2 heeft, minder dan 60 mmHg, of wanneer omstandigheden zoals:

• Acuut of chronisch ademhalingsfalen; Chronische obstructieve longziekte; Longemfyseem; Astma-aanval; Koolmonoxidevergiftiging; Obstructieve slaapapneu; Cyanidevergiftiging; Postanesthetisch herstel; Cardiorespiratoire arrestatie.

Dit type therapie is ook geïndiceerd in gevallen van acuut myocardinfarct en instabiele angina pectoris, omdat de zuurstoftoevoer de tekenen van hypoxie kan verminderen, veroorzaakt door de onderbroken bloedstroom, waardoor de zuurstofniveaus in het bloed toenemen en bijgevolg in de longblaasjes.

Zorg bij thuisgebruik

In sommige gevallen moeten mensen met een chronische luchtwegaandoening, zoals COPD, 24 uur per dag zuurstofondersteuning gebruiken, zodat zuurstoftherapie thuis kan worden gebruikt. Deze therapie wordt thuis gedaan via een neuskatheter, geplaatst in de neusgaten, en zuurstof wordt aangeboden vanuit een cilinder, een metalen container waar zuurstof wordt opgeslagen en alleen de door de arts voorgeschreven hoeveelheid moet worden toegediend.

De zuurstofcilinders worden beschikbaar gesteld door specifieke SUS-programma's of kunnen worden gehuurd bij medische-ziekenhuisproductenbedrijven en kunnen ook worden vervoerd via een ondersteuning met wielen en kunnen naar verschillende locaties worden gebracht. Bij het gebruik van zuurstofcilinders zijn echter enkele voorzorgsmaatregelen nodig, zoals niet roken tijdens het gebruik van zuurstof, het weghouden van de cilinder tegen vlammen en beschermd tegen de zon.

De persoon die thuis zuurstof gebruikt, moet ook toegang hebben tot pulsoximetrie-apparaten om de verzadiging te controleren en in het geval dat de persoon tekenen vertoont zoals paarse lippen en vingers, duizeligheid en flauwvallen, moet u onmiddellijk naar een ziekenhuis gaan, omdat kan lage bloedzuurstof hebben.